W roku 2021 Archidiecezja Gnieźnieńska przeprowadziła projekt konserwatorski pod nazwą „Czwarty etap konserwacji archiwaliów sądowych z Gniezna z okresu od XV do XVI wieku”. Projekt został zrealizowany w ramach programu „Wspieranie działań archiwalnych 2021”, prowadzonego i finansowanego przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych. W efekcie pięćdziesiąt kolejnych dokumentów odzyskało swe piękno. Są to dokumenty o kolejnych sygnaturach A Cons H 552 do 601.
Projekt opiewał on na kwotę 43 720 zł, przy czym wkład własny, o który postarało się Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, wynosił 5 000 zł. Całość prac konserwatorskich przeprowadziła gnieźnianka, pani Marzena Szczerkowska, dyplomowany konserwator zabytków z papieru i skóry. Dokumenty zostały umieszczone w opakowaniach ochronnych i przeniesione do magazynu, zaś ich kopie cyfrowe trafiły do wewnętrznej bazy danych archiwum. Badacze mogą przeglądać archiwalia w wersji cyfrowej, w czytelni. Projekt został zaprezentowany 22 listopada 2021 roku mediom i uczestnikom VIII Sesji Mecenatu Skarbów Słowa w sali konferencyjnej Muzeum Archidiecezji Gnieźnieńskiej i Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie. Po przeprowadzeniu prac w ramach omawianego projektu już sześćset jeden dokumentów z tego zbioru jest dostępnych w wersji cyfrowej. Do uratowania pozostało około tysiąc czterysta jednostek z tego zbioru.
Przypomnijmy: W roku 2015 znaleziono w katedrze gnieźnieńskiej dokumenty sądu kościelnego, datowane na okres od końca wieku XIV do lat trzydziestych wieku XVI. Do tej pory zrealizowanego cztery projekty konserwatorskie przy kolejnych jednostkach archiwalnych, w tym trzykrotnie w ramach programu „Wspieranie Działań Archiwalnych” ze środków Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych.
W roku 2020 Archidiecezja Gnieźnieńska przeprowadziła projekt konserwatorski pod nazwą „Trzeci etap konserwacji archiwaliów sądowych z Gniezna z okresu od XV do XVI wieku”. Projekt został zrealizowany w ramach programu „Wspieranie działań archiwalnych 2020”, prowadzonego i finansowanego przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych. W efekcie pięćdziesiąt kolejnych dokumentów odzyskało swe piękno.
Projekt opiewał on na kwotę 39 360 zł, przy czym wkład własny, o który postarało się Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, wynosił 4 000 zł. Całość prac konserwatorskich przeprowadziła gnieźnianka, pani Marzena Szczerkowska, dyplomowany konserwator zabytków z papieru i skóry. Dokumenty zostały umieszczone w opakowaniach ochronnych i przeniesione do magazynu, zaś ich kopie cyfrowe trafiły do wewnętrznej bazy danych archiwum. Badacze mogą przeglądać archiwalia w wersji cyfrowej, w czytelni. Po przeprowadzeniu prac w ramach omawianego projektu już pięćset pięćdziesiąt jeden dokumentów z tego zbioru jest dostępnych w wersji cyfrowej.
W roku 2015 znaleziono w katedrze gnieźnieńskiej dokumenty sądu kościelnego, datowane na okres od końca wieku XIV do lat trzydziestych wieku XVI. Podarte i pomięte, obiegowe dokumenty sądowe, przetrwały jako element budulca w sklepieniach naw bocznych katedry do lat sześćdziesiątych ubiegłego wieku. W trakcie trwających wówczas remontów i prac budowlanych zostały wydobyte i odłożone na bok. Jest to około dwa tysiące jednostek, zachowanych w całości lub w większych fragmentach, do tego dochodzi bardzo dużo fragmentów o niewielkich rozmiarach. Ponownie odkryte pięć lat temu są systematycznie opisywane i poddawane konserwacji.
„Drugi etap konserwacji archiwaliów sądowych z Gniezna z okresu od końca XIV do XVI wieku” – taki tytuł miał projekt konserwatorski, dotyczący zasobu Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie a zrealizowany przez Archidiecezję Gnieźnieńską w roku 2018. Projekt został wykonany w ramach konkursu „Wspieranie działań archiwalnych 2018”, prowadzonego i finansowanego przez Naczelną Dyrekcję Archiwów Państwowych. Budżet projektu wyniósł 105 090 zł, w tym dofinansowanie ze strony NDAP: 94 550 zł a wkład własny 10 540 zł.
Celem projektu było poddanie pełnej konserwacji 155 jednostek z zespołu Akt Konsystorza Generalnego w Gnieźnie, seria H (A Cons H), które stanowią część odnalezionego w 2015 roku „skarbu z katedry”, czyli obiegowych akt sądu kościelnego, użytych w XVI wieku jako makulatura w pracach budowlanych w archikatedrze gnieźnieńskiej.
Prace wykonała w całości p. Marzena Szczerkowska z Gniezna, dyplomowany konserwator zabytków z papieru i skóry. Dokumenty zostały po zakończeniu prac konserwatorskich umieszczone w magazynie archiwalnym a kopie cyfrowe poszczególnych jednostek (A Cons H sygn. 346-500) trafiły do bazy cyfrowej, dostępnej w czytelni archiwum.
W uratowanej dotychczas części zbioru znajdują się m.in. wezwania sądowe, zeznania świadków, dokumenty sporządzane przez strony sporów, pochodzące z rzadkich dzieł prawniczych fragmenty inkunabułów, jak również najstarszy znany fragment kościelnej księgi sądowej z Polski z 1399 roku, a nawet inwentarz relikwii z kaplicy królewskiej katedry na Wawelu.
